Agenda a Chofnodion

Croesawodd y Cadeirydd yr Aelodau i gyfarfod Gr?p Llywio Diwylliant a Chelfyddydau Strategol y Cyngor. Derbyniwyd ymddiheuriad am absenoldeb gan yr Aelod o'r Cabinet ar faterion Addysg, Cyfranogiad Pobl Ifainc a'r Gymraeg, Cyfarwyddwr Iechyd a Diogelwch y Cyhoedd a Gwasanaethau Cymuned, Rheolwr Datblygu Rhaglenni'r Theatrau a Chynulleidfaoedd a'r Prif Lyfrgellydd.

Derbyn datganiadau o fuddiannau personol gan Aelodau yn unol â'r Cod Ymddygiad.

Nodwch:

1.    Mae gofyn i Aelodau ddatgan rhif a phwnc yr eitem mae eu buddiant yn ymwneud ag ef a mynegi natur y buddiant personol hwnnw; a

2.    Lle bo Aelodau'n ymneilltuo o'r cyfarfod o ganlyniad i ddatgelu buddiant sy'n rhagfarnu, rhaid iddyn nhw roi gwybod i'r Cadeirydd pan fyddan nhw'n gadael.

Yn unol â'r Cod Ymddygiad, datganodd Cynghorydd y Fwrdeistref Sirol J. Brencher y buddiant personol canlynol mewn perthynas ag eitemau ar yr agenda: 'Rhag ofn y bydd unrhyw gyfeiriad at YMa, Pontypridd, neu drafodaeth amdano, rwy'n gyn-ymddiriedolwr.'

Cadarnhau cofnodion cyfarfod y Gr?p Llywio Diwylliant a Chelfyddydau Strategol a gynhaliwyd ar 17 Ionawr 2023 yn rhai cywir.

PENDERFYNODD y Gr?p Llywio Diwylliant a Chelfyddydau Strategol gymeradwyo cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 17 Ionawr 2023 yn rhai cywir.

Derbyn Rhaglen Waith Ddrafft y Gr?p Llywio Diwylliant a Chelfyddydau Strategol ar gyfer Blwyddyn 2023-2024 y Cyngor.

Cyflwynodd Uwch Swyddog Busnes Rheoleiddiol a Gweithredol Rhaglen Waith (Ddrafft) y Gr?p Llywio Diwylliant a Chelfyddydau Strategol ar gyfer Blwyddyn y Cyngor 2023-24.

Nododd y Swyddog fod y rhaglen waith ddrafft yn ddogfen hyblyg a byddai modd ei diwygio i adlewyrchu unrhyw newidiadau i anghenion busnes yn ystod y flwyddyn.

Roedd y Cadeirydd wedi diolch i'r swyddog am yr adroddiad a PHENDERFYNWYD:

1.    Cyflwyno sylwadau a chymeradwyo'r rhaglen waith ddrafft, gan nodi y bydd modd ei diwygio i adlewyrchu unrhyw flaenoriaethau sy'n newid yn ystod y flwyddyn.

Derbyn gwybodaeth am gynlluniau Lleihau Carbon Theatrau Rhondda Cynon Taf.

Rhannodd y Rheolwr Strategol - Y Celfyddydau a Diwylliant y newyddion diweddaraf â'r Gr?p Llywio Diwylliant a Chelfyddydau Strategol am gynlluniau lleihau carbon Theatrau RhCT. Roedd hyn yn cynnwys manylion am sut mae'r gwasanaeth yn cefnogi'r Cyngor i gyflawni'r Strategaeth Hinsawdd Ystyriol 2022-2025.

Nododd yr Aelod o'r Cabinet ar faterion yr Amgylchedd a Hamdden, a hithau'n Aelod o Is-bwyllgor y Cabinet ar faterion yr Hinsawdd, ei bod hi'n falch o weld bod staff yn nodi cyfleoedd lleihau carbon posibl yn ein theatrau, gan rannu'r dulliau cadarnhaol o weithio gyda grwpiau sy'n defnyddio'r theatrau, megis defnyddio conffeti bioddiraddadwy. Roedd yr Aelod o'r Cabinet yn falch o nodi'r gwaith sy'n cael ei wneud mewn partneriaeth ag Adran Eiddo'r Cyngor, sydd wedi arwain at arbedion ariannol a charbon.

Roedd un Aelod wedi siarad am yr heriau ariannol y mae pob Awdurdod Lleol yn eu hwynebu, gan adleisio'r sylwadau blaenorol am yr arbedion a nodwyd. Gan gyfeirio at Adran 4.7 o'r adroddiad, holodd yr Aelod a oes unrhyw gyfleoedd cyllid ar gael ar gael i fwrw ymlaen ag uchelgeisiau'r Llyfr Gwyrdd ar gyfer y Theatrau. Roedd y Rheolwr wedi cydnabod bod sicrhau cynaliadwyedd yn yr adeiladau hanesyddol yma'n cyflwyno heriau ym mhob rhan o sector y Celfyddydau a rhoddodd wybod bod Cyngor Celfyddydau Cymru wedi cynnal arolwg o'r anghenion cyfalaf ym mhob rhan o'r sector yn ddiweddar. Mae'n bosibl y bydd cyllid ar gael o ganlyniad i hynny, os yw Llywodraeth Cymru yn ystyried bod hyn yn addas.

Roedd un Aelod yn falch o nodi'r arbedion ynni blynyddol amcangyfrifedig ar gyfer y Cyngor a'r blaned. Gan gyfeirio at yr ymchwil sy'n cael ei drafod yn Adran 4, holodd yr Aelod p'un a oedd y gwaith yma wedi'i gynnal gan RCT neu gorff arall. Rhoddodd y Rheolwr wybod bod y gwaith ymchwil wedi'i gynnal gan y sector, ni chafodd y gwaith ei gomisiynu gan RCT.

Roedd y Cadeirydd wedi cydnabod bod Cymru wedi datgan argyfyngau Hinsawdd a Natur, ac roedd y Cadeirydd o'r farn bod yr adroddiad yn enghraifft gadarnhaol o sut mae Cyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf wedi ymrwymo i chwarae'i ran wrth fynd i'r afael â'r argyfyngau yma.

Dymunodd y Cadeirydd ddiolch i'r Swyddog am yr adroddiad a PHENDERFYNODD y Gr?p Llywio Diwylliant a Chelfyddydau Strategol:

1.    Trafod cynnwys yr adroddiad a chyflwyno sylwadau am yr wybodaeth sydd wedi'i darparu.

Derbyn Rhaglen Gynyrchiadau a Chyd-gynyrchiadau Theatrau Rhondda Cynon Taf.

Rhannodd Rheolwr Strategol - Y Celfyddydau a Diwylliant y newyddion diweddaraf â'r Gr?p Llywio Diwylliant a Chelfyddydau Strategol am Raglen Gynyrchiadau a Chyd-gynyrchiadau'r Gwasanaeth Celfyddydau.

Tynnodd y Rheolwr sylw'r Aelodau at Adran 5 yn yr adroddiad, sy'n darparu trosolwg o bob un o'r cynyrchiadau a'r cyd-gynyrchiadau canlynol:

·       Turning the Wheel - cyd-gynhyrchiad gan Theatrau RhCT a'r ysgrifennydd a chynhyrchydd, Keiran Bailey;

·       Knuckles - cyd-gynhyrchiad gan Theatrau RhCT a Gurnwah Productions;

·       Ink'd - cyd-gynhyrchiad gan Theatrau RhCT a Gurnwah Productions;

·       Sue (the Hippopotamus Who Doesn't Identify as a Hippopotamus) - cynhyrchiad gan Theatrau RhCT, wedi'i ddatblygu gan drigolion creadigol, Menna Rogers a Jemima Nicholas;

·       Pantomeim RhCT - cynhyrchiad gan Theatrau RhCT wedi'i gyfarwyddo gan Richard Tunley;

·       Carwyn - cyd-gynhyrchiad gyda Gareth Bale ac Owen Thomas, ysgrifenwyr sydd wedi'u lleoli yng Nghaerdydd;

·       No Man's Land - cyd-gynhyrchiad gan Theatrau RhCT a'r cynhyrchydd lleol, Kyle Stead; a

·       Gen Z Fest - wedi'i gynhyrchu gan Kyle Stead, gyda chymorth Theatrau RhCT.

Roedd Aelod yn edrych ymlaen at weld y cynyrchiadau yma yn y dyfodol. Nododd Aelod mai un o amcanion y gwasanaeth yw sicrhau bod achlysuron a gweithgareddau Cymraeg yn llunio rhan annatod o'n rhaglen ar gyfer y celfyddydau a holodd sawl cynhyrchiad sydd wedi'u nodi sydd ar gael yn Gymraeg, gofynnodd am wybodaeth ynghylch faint o arian sy'n cael ei wario ar ddatblygu artistiaid Cymraeg ledled y Fwrdeistref Sirol.

Rhoddodd y Swyddog wybod bod o leiaf 2 o'r cynyrchiadau uchod yn cynnwys elfen o'r Gymraeg, boed hynny'n brosiect Cymraeg neu brosiect sy'n mabwysiadu dull dwyieithog.  O ran gwariant, rhoddodd y swyddog wybod nad oedd canran uchel yn cael ei wario ar gynyrchiadau Cymraeg, yn rhannol o ganlyniad i argaeledd y cynnyrch sy'n addas ar gyfer y lleoliad a'r cynulleidfaoedd. Siaradodd y Swyddog yn gadarnhaol am gynhyrchiad 'Shirley Valentine' a gafodd ei gyflwyno yn Gymraeg yn Theatr y Parc a'r Dâr y llynedd ond pwysleisiodd fod y sector gyfan wedi sylweddoli bod angen i raglenni Saesneg a Chymraeg fod yn berthnasol i'r gynulleidfa. Siaradodd y Swyddog yn gadarnhaol am Ganolfan Garth Olwg, lle mae'r rhan fwyaf o'r rhaglen yn cael ei darparu'n Gymraeg, mae hyn yn rhoi cyfle i'r gwasanaeth dyfu'r gynulleidfa yn y lleoliad yma ac ymgysylltu â rhaglenni Cymraeg. Esboniwyd mai'r uchelgais yw cynyddu nifer y cynyrchiadau Cymraeg yn y rhaglen wrth i ni baratoi ar gyfer Eisteddfod 2024. Nodwyd ei bod hi'n bosibl y bydd gwaddol yr Eisteddfod yn arwain at gynnydd yn nifer y rhaglenni Cymraeg ledled y Fwrdeistref Sirol.

Roedd yr Aelod wedi diolch i'r Swyddog am yr ymateb a holodd pa waith sy'n cael ei wneud gyda phobl ifainc drwy gyfrwng y Gymraeg er mwyn dod â'r bobl yma ynghyd i ddatblygu gwaith. Roedd y Swyddog wedi cydnabod bod cyfleoedd i hyrwyddo'r iaith a datblygu gwaith gyda phobl ifainc, a chyfeiriodd at achlysur 'Make It!' a gafodd ei gynnal yn Theatr y Parc a'r Dâr yn ddiweddar. Roedd y Swyddog wedi nodi ei bod hi'n galonogol gweld nifer o'r bobl ifainc oedd wedi cymryd rhan yn  ...  view the full Cofnodion text for item 6.

Trafod unrhyw faterion sydd, yn ôl doethineb y Cadeirydd, yn rhai brys yng ngoleuni amgylchiadau arbennig.

Manteisiodd y Cadeirydd ar y cyfle i ddiolch i Reolwr y Celfyddydau a'r Diwydiannau Creadigol, ar ran Aelodau'r Gr?p Llywio Diwylliant a Chelfyddydau Strategol, am ei gwaith hi gan ddymuno pob dymuniad da iddi wrth iddi ymddeol o'r Awdurdod Lleol.