Diolchodd
Cadeirydd Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg, yr Athro Marcus
Longley i Gyngor RhCT am wahodd
aelodau'r Bwrdd i annerch cyfarfod llawn o'r Cyngor. Talodd
deyrnged i staff Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg a Chyngor
Rhondda Cynon Taf am eu hymrwymiad a'u hymroddiad dros y 15 mis
diwethaf yn ymdopi â phwysau gwaith.
Gyda
chymorth cyflwyniad PowerPoint, cyflwynodd Prif Weithredwr Bwrdd
Iechyd Prifysgol Cwm Taf, Mr Paul Mears, drosolwg o faterion
allweddol o dan y penawdau canlynol:
Ø
Diweddariad o ran Covid -
Diweddaru'r Ymateb i Covid
Diweddariad ar dri mater allweddol - profi, brechu ac
adsefydlu yn dilyn Covid
Ø
Rhaglen Adferiad Dewisol
Manylion mewn perthynas â'r Rhaglenni Adfer Gofal a Gwelliannau Brys i Ofal
arfaethedig
Ø
Ffocws Gofal Sylfaenol
Pwyslais ar nifer o feysydd allweddol, megis dechrau
e-ymgynghori a'r cynnig am ganolfan arbennig i gyfeirio pobl at
wasanaeth 111 y GIG.
Ø
Gwasanaethau Mamolaeth a Newyddenedigol
Diweddariad ar y Rhaglen Gwella Gwasanaethau Mamolaeth a
Newyddenedigol, gan sôn am barhau
i weithio'n agos gyda'r Panel
Trosolwg Annibynnol ar Wasanaethau Mamolaeth (IMSOP)
Bu
cyflwyniad PowerPoint arall mewn perthynas â Gwasanaethau
Iechyd Meddwl Plant a'r Glasoed (CAMHS) Cwm Taf Morgannwg, yn
benodol yngl?n â sut mae'r gwasanaeth wedi datblygu dros y
flwyddyn ddiwethaf ac ystyried yr heriau sydd o'u blaenau, gan
gynnwys y gwaith partneriaeth gyda'r Awdurdodau Lleol.
Ø
CAMHS Cwm
Taf Morgannwg
Ø
Buddsoddiad Newydd 2021/22
Gan
gynnwys diweddariad ar gyllid gan Lywodraeth Cymru a'r Gronfa Gofal
Canolraddol
Ø
Gwelliannau Allweddol - Ymyrraeth Gynnar
Ffocws
o'r newydd ar gyfleoedd gweithio ar y cyd a meithrin perthnasoedd
ag asiantaethau partner
Ø
Gwelliannau Allweddol - Covid
Cynnal y
gwasanaeth drwy gydol pandemig Covid a
chynnal gwasanaethau Argyfwng wyneb yn wyneb parhaus 7 diwrnod yr
wythnos
Ø
Gwelliannau Allweddol - CAMHS
Diweddariad ar Un Pwynt Mynediad, staffio ac ailgynllunio
gwasanaethau
Ø
Gweledigaeth a Chynlluniau ar gyfer y Dyfodol
Trosolwg
o'r cynlluniau ar gyfer y dyfodol, gan gynnwys yr angen am ymateb
cyflym a hyblygrwydd parhaus dros y 12-24 mis nesaf a rhoi modelau
a llwybrau newydd ar waith.
Arweinydd y Cyngor
Diolchodd
y Cynghorydd Bwrdeistref Sirol A Morgan i aelodau Bwrdd Iechyd
Prifysgol Cwm Taf Morgannwg am ddod i'r cyfarfod a rhannu'r
newyddion diweddaraf am CAMHS a materion ehangach. Awgrymodd y
byddai sesiynau diweddaru pellach yn cael eu trefnu i fynd i'r
afael â materion yn ymwneud ag adfer yn dilyn Covid a gwasanaethau gofal sylfaenol megis
llawdriniaeth ddewisol. Fe wnaeth yr Arweinydd gydnabod bod CAMHS
wedi bod dan bwysau o’r blaen a gyda disgyblion yn dychwelyd
i'r ysgol llawn amser, roedd yn rhagweld y byddai galw mawr am
gymorth.
Gofynnodd
yr Arweinydd a oedd swyddi gwag gyda nhw o hyd a phwysau ar staff a
sut mae recriwtio i'r gwasanaeth?
Y
Cynghorydd P Jarman - Arweinydd yr Wrthblaid
Tynnodd y
Cynghorydd Jarman sylw at yr angen am wasanaeth CAMHS a gofynnodd
faint o blant sydd ar restr aros CAMHS?
A oes
trefniant tebyg yn RhCT i'r un ym
Merthyr Tudful lle mae gwasanaethau offthalmig wedi'u hategu yn ddiweddar drwy
drefniant rhwng Specsavers a'r
Ymddiriedolaeth?
Y
Cynghorydd M Powell - Arweinydd Gr?p Annibynnol RhCT
Gofynnodd
y Cynghorydd Powell a oedd y cyfraddau uchel o Covid y cyfeiriwyd atyn nhw yn y cyflwyniad yn
cynrychioli symudiad i fyny ar y gromlin?
Mae'r
gofal a gynlluniwyd wedi cael chwistrelliad o £16 miliwn, a
chwestiynodd a yw hynny'n ddigon?
Faint o
aelodau staff sydd wedi dychwelyd i'r UE a gadael Bwrdd Iechyd
Prifysgol Cwm Taf Morgannwg a sut mae'r Bwrdd yn llenwi'r swyddi
gwag hynny?
A yw
diffyg Uned Mân Anafiadau ym Mhontypridd / Taf-elái yn cael effaith ar Ysbyty Brenhinol
Morgannwg?
Ffigurau
ambiwlans - a allwch chi rannu'r wybodaeth ddiweddaraf am y
data?
Darparwyd
yr ymatebion canlynol fel a ganlyn:
- Swyddi
gwag staff gyda CAMHS - Ar hyn o bryd does dim problemau o ran
penodi staff gan fod gweithwyr proffesiynol o gefndiroedd amrywiol,
e.e. gweithwyr cymdeithasol, therapyddion a phroffesiynau craidd
eraill, yn cael eu penodi'n ymarferwyr CAHMS. Mae perthnasoedd da
gyda phartneriaid hefyd yn allweddol wrth benodi swyddi yn y
gwasanaeth.
- Gwasanaethau CAHMS o fewn Ysgolion - Mae gwasanaethau wedi'u
teilwra i feysydd unigol ac mae trafodaethau gydag ysgolion a
gwasanaethau cymdeithasol yn pennu'r pecynnau cymorth i bob ysgol
unigol. Mae lefel y gefnogaeth yn cyd-fynd â'r hyn a gynigir
gan yr awdurdod lleol.
- Rhestrau
aros CAHMS - Mae 170 o bobl ifanc yn aros am gymorth gan CAMHS yn
RhCT ac mae pobl ifainc yn cael eu
gweld o fewn 3 wythnos. Mae'r galw wedi cynyddu ac mae disgwyl i
hyn barhau am gryn amser.
- Offthalmig - Mae
Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg yn gweithio'n agos gydag
optometryddion y stryd fawr fel Specsavers i ddatblygu'r gwasanaethau yma a thrin
cleifion y tu allan i ysbyty ac mewn meysydd arbenigol megis
glawcoma.
- Cyfraddau
Covid - 47 fesul 100,000 o gleifion
yw'r gyfradd gyfredol yn RhCT, sy'n
dangos bod cynnydd. Mae hyn yn is na chyfartaledd Cymru, sef
64.8
- Cyllid
gan Lywodraeth Cymru - Y neges yw y bydd rhagor o arian ar gyfer
llawdriniaethau dewisol yn y dyfodol, ond mae'n ymwneud â mwy
na chyllid. Nifer cyfyngedig o bobl sy'n gallu gweithio yn y maes
yma.
- Penodi -
Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg yn gweithio'n agos
gyda Phrifysgol De Cymru i benodi myfyrwyr sydd newydd gymhwyso ac
mae'n edrych ar benodi tramor, ond mae hyn yn heriol oherwydd y
cyfyngiadau teithio sydd ar waith ar hyn o bryd
- Uned
Mân Anafiadau ym Mhontypridd
– Wrthi’n edrych ar opsiynau amgen i'r uned damweiniau
ac achosion brys ar hyn o bryd. Mae nifer fawr o faterion gofal
iechyd sy'n cyflwyno'u hunain i'r adran damweiniau ac achosion brys
yn fwy addas ar gyfer uned mân anafiadau.
- Data ar y
Gwasanaeth Ambiwlans - Yn gysylltiedig â pha mor gyflym y mae
trosglwyddiadau ambiwlans yn cael eu cyflawni ac yn gallu ymateb i
alwadau brys. Ar hyn o bryd mae'r Bwrdd Iechyd yn gweithio'n agos
gyda chydweithwyr yn y gwasanaeth Ambiwlans
Cyflwynwyd cwestiynau pellach:
- Y
Cynghorydd T Leyshon - Mae teuluoedd sydd angen asesiadau
niwroddatblygiadol yn aros hyd at 26
wythnos. Mae Cyngor RhCT wedi cyflwyno
llawer o fentrau i helpu i leihau’r rhestrau aros trwy ei
wasanaethau cymdeithasol ei hun, e.e. Teuluoedd Cydnerth. Mae'r
mentrau hyn yn helpu i leihau'r rhestrau aros a chuddio'r
realiti;
- Y
Cynghorydd M Weaver - Pryd fydd llawdriniaethau ar gyfer cleifion
Orthopedig yn dychwelyd i ryw fath o normalrwydd;
- Y
Cynghorydd S Belzak - Pam nad yw'r egwyddor o roi caniatâd
llawn ar waith mewn perthynas â'r brechlynnau? Pam nad yw
pobl yn cael gwybod am welliannau sy'n ddibynnol ar wrthgyrff?
Mae'r sylweddau yma'n rhan o dreial clinigol am yr ychydig
flynyddoedd nesaf. Bu dros 1,000 o farwolaethau hyd yn hyn, mwy o
farwolaethau nag yn y 30 mlynedd ddiwethaf yn sgil yr holl
frechlynnau, pam nad yw cleifion yn cael gwybod am hyn;
- Y
Cynghorydd T Williams - mae gen i bryderon am yr amseroedd aros ar
gyfer CAMHS;
- Y
Cynghorydd J Brencher- A oes gyda ni'r
un heriau staffio yn Ysbyty Tywysoges Cymru ag sydd yn Ysbyty
Brenhinol Morgannwg ac a ydyn ni'n mynd i'r afael â'r
recriwtio yng ngwasanaethau'r Fron? Yng nghanol Llundain mae'r
amser aros am Ganser y Fron yn llai na chwarter yr amser aros sydd
yn yr ardal yma;
- Y
Cynghorydd D Owen-Jones - A oes cynlluniau i ddatblygu uned benodol
ym Mhen-y-bont ar Ogwr ar gyfer menywod yn hytrach na theuluoedd yn
gorfod teithio ymhellach fel y trafodwyd yn y Pwyllgor Craffu yn
ddiweddar;
- Y
Cynghorydd L M Adams - Mae CAMHS yn methu ein pobl ifainc, mae'r
rhestrau aros yn tyfu ac mae plant gorfod mynd i'r ysbyty o
ganlyniad i'w hiechyd meddwl, e.e. gydag achosion o
hunan-niweidio.
Darparwyd
ymatebion gan y Prif Weithredwr, Mr Paul Mears a Kate Burton o
garfan CAMHS fel a ganlyn:
- Yn y
gorffennol, roedd amseroedd aros hir ar gyfer gwasanaethau CAMHS
ond 3 wythnos yw'r amser aros cyfartalog erbyn hyn. Yr hiraf y mae
rhaid i unrhyw berson ifanc aros yw 6 wythnos;
- Mae
gwasanaethau niwroddatblygiadol yn cael
eu rheoli gan adran Plant a Phobl Ifainc y Bwrdd Iechyd nid CAMHS
ond mae CAMHS yn gweithio'n agos gyda nhw i wella'r gwasanaeth i
leihau'r rhestrau aros;
- Mae gofal cleifion mewnol yn cael eu darparu i'r
merched ifainc sydd angen y lefel uchaf o gefnogaeth yn Nh?
Llidiard;
- Mae nifer sylweddol o gleifion a bydd yn cymryd
blwyddyn neu fwy i gael trefn ar y rhestrau aros eto;
- Does dim gorfodaeth ar bobl i gael y brechlyn, ond
mae modd i'r Bwrdd Iechyd ateb unrhyw ymholiadau ynghylch y
brechlyn, ac mae wedi bod yn gwneud hynny trwy gydol y
broses
- Mae yna faterion staffio tebyg ar draws yr holl
safleoedd ar hyn o bryd;
- Rydyn ni'n gweld nifer fawr o atgyfeiriadau i'n
gwasanaethau'r Fron, ond mae'r Bwrdd Iechyd yn edrych i wella hyn
trwy greu gwasanaeth canolog i ddarparu mynediad llawer gwell a
chyflym i'r gwasanaeth.
Dywedodd
y Prif Weithredwr pe bai gan Aelodau unrhyw ymholiadau neu
gwestiynau pellach; dylen nhw eu hanfon ymlaen at Fwrdd Iechyd
Prifysgol Cwm Taf Morgannwg i gael eglurhad ac ymateb.
Diolchodd
y Llywydd i aelodau Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg am
ddod i'r cyfarfod a darparu trosolwg o wasanaethau CAHMS a materion
ehangach.